چگونه آیودی (IUD) را بررسی کنیم؟ راهنمای کامل
آیودی (IUD)، یا دستگاه درون رحمی، یکی از موثرترین و رایجترین روش های پیشگیری از بارداری است که به دلیل مزایای فراوان آن، توسط بسیاری از افراد انتخاب میشود. با وجود این، بررسی منظم آیودی برای اطمینان از قرارگیری صحیح و عملکرد درست آن بسیار مهم است. در این مقاله، با نگاه یک دکتر متخصص، نحوه بررسی آیودی را به طور کامل توضیح خواهیم داد.
آیودی یک دستگاه کوچک و معمولاً T-شکل است که توسط پزشک داخل رحم قرار داده میشود. دو نوع اصلی آیودی وجود دارد:
- آیودیهای هورمونی: حاوی هورمون پروژسترون هستند که با تغییر مخاط دهانه ی رحم و توقف تخمک گذاری عمل میکنند.
- آیودی های مسی: به صورت فیزیکی و شیمیایی از لقاح تخمک جلوگیری میکنند.
هنگام استفاده از آیودی، دانستن نحوه بررسی و اطمینان از جایگذاری آن جزو عوامل اساسی در کارایی و پیشگیری از مشکلات احتمالی است.
اهمیت بررسی آیودی
بررسی دورهای آیودی به دلایل زیر ضرورت دارد:
- اطمینان از جایگذاری صحیح: آیودی باید در موقعیت دقیق داخل رحم قرار گیرد. جابه جایی یا خروج جزئی آن ممکن است کارایی آن را تحت تأثیر قرار دهد.
- شناسایی مشکلات زودرس: مشکلاتی همچون عفونت یا تحریک رحمی ممکن است به واسطه آیودی ایجاد شوند.
- پیشگیری از بارداری ناخواسته: جابه جا شدن آیودی میتواند باعث کاهش اثربخشی آن شود.
به طور کلی، پزشکان توصیه میکنند پس از هر دوره قاعدگی، محل قرارگیری آیودی بررسی شود.
روش بررسی آیودی در خانه
انجام این بررسی به صبر و آگاهی نیاز دارد. در ادامه، مراحل اصلی شرح داده شده است:
۱. آمادهسازی
- شستن دست ها: قبل از هرگونه تماس با ناحیه تناسلی، دست هایتان را با آب و صابون به طور کامل بشویید.
- انتخاب محیط آرام: جایی که در آن احساس راحتی داشته باشید انتخاب کنید تا بتوانید با دقت خوبی عمل کنید.
۲. یافتن نخ آیودی
هر آیودی دارای دو رشته نخ نازک است که از دهانه ی رحم به سمت واژن آویزان میشوند. برای پیدا کردن نخها:
- در حالت نشسته یا خوابیده (به صورتی که بازوها آزاد باشد) انگشت خود را به آرامی وارد واژن کنید.
- به سمت قاعده واژن (محل قرارگیری گردنه رحم) پیش بروید تا نخها را لمس کنید.
۳. ارزیابی وضعیت نخ ها
- طول نخ ها: در حالت طبیعی نخ ها باید در یک طول ثابت باشند.
- احساس شل یا زیادی سفت بودن نخ ها: اگر نخها خیلی کوتاه یا کشیده شده باشند، ممکن است نشاندهنده جابهجایی آیودی باشد.
۴. علائم هشدار
اگر نخ ها را پیدا نکردید یا متوجه برجستگی غیرعادی شدید، احتمال جابه جا شدن یا خروج کامل آیودی وجود دارد. در این صورت، بلافاصله باید به پزشک مراجعه کنید.
مشکلات احتمالی و نیاز به مراجعه به پزشک
توجه داشته باشید حضور هر یک از موارد زیر نشاندهندهی نیاز جدی به مراجعه به پزشک است:
- نخ های آیودی را نمیتوانید پیدا کنید.
- درد شدید یا خونریزی غیرطبیعی دارید.
- احساس وجود جسم خارجی در دهانه رحم یا واژن.
- علائم عفونت مانند تب یا ترشحات غیرعادی واژن.
این علائم ممکن است نشاندهنده جابه جایی یا اختلال عملکرد آیودی باشند که نیاز به بررسی متخصص دارند.
جدول خلاصه بررسی و بررسی مشکلات آیودی
در جدول زیر، مراحل بررسی آیودی و نکات کلیدی طبیعی یا غیرطبیعی را خلاصه کردهایم:
مرحله | وضعیت طبیعی | وضعیت غیرطبیعی و نیاز به پزشک |
|---|---|---|
شستن دست ها | تمیز و بدون آلودگی | دست های آلوده ممکن است باعث عفونت شوند |
لمس نخ آیودی | نخ ها به راحتی قابل پیدا شدن هستند | نخ ها قابل لمس نیستند یا طول متفاوتی دارند |
ارزیابی طول نخ ها | طول نخ ثابت و متناسب | نخ ها بیش از حد کوتاه یا کشیده شدهاند |
لمس جسم خارجی | هیچ جسم خارجی حس نمیشود | جسم خارجی در دهانه رحم یا پایینتر حس میشود |
علائم دیگر | بدون درد یا خونریزی | درد شدید، خونریزی غیرعادی، یا تب |
نکات مهم
- عدم کشیدن نخ ها: هرگز تلاش نکنید نخها را بکشید، زیرا ممکن است موجب جابهجایی یا خروج آیودی شود.
- بررسی دورهای منظم: بهترین زمان برای بررسی آیودی، پایان قاعدگی شماست.
- توجه به علائم بدنی: بدن شما میتواند اطلاعات زیادی در مورد وضعیت آیودی بدهد. در صورت هرگونه تغییر غیرعادی، توجه ویژه داشته باشید.
- عدم استفاده طولانی بدون کنترل پزشکی: حتی اگر هیچ مشکلی احساس نمیکنید، باید به صورت دورهای برای بررسیهای دقیقتر به پزشک مراجعه کنید.
نتیجه گیری
بررسی منظم آیودی، گامی ساده اما بسیار کلیدی در حفظ سلامت و اطمینان از عملکرد درست این دستگاه پیشگیریکننده است. با رعایت مراحل فوق، میتوانید هرگونه تغییر یا مشکل احتمالی را شناسایی کرده و در صورت نیاز سریعاً اقدام کنید. به یاد داشته باشید که شناخت علائم و ارتباط مداوم با پزشک، همراه اصلی شما در این مسیر خواهد بود.
در پایان، اگر متوجه هرگونه تغییر غیرطبیعی شدید، در اسرع وقت با یک متخصص تماس بگیرید تا از مشکلات جدیتر جلوگیری کنید.
1. چگونه مطمئن شوم که IUD من در جای درست قرار دارد؟
برای بررسی IUD، به آرامی یک انگشت تمیز را وارد واژن کرده و رشته های IUD را نزدیک دهانه رحم لمس کنید. اگر رشته ها قابل لمس باشند و طول آنها عادی به نظر برسد، احتمالاً IUD در جای خود قرار دارد.
2. اگر نتوانم رشته های IUD را پیدا کنم، چه کنم؟
اگر قادر به لمس رشته ها نیستید یا متوجه شدید که طول آنها کوتاه تر یا بلندتر از حد معمول است، با پزشک خود تماس بگیرید. این میتواند نشانه جابهجایی یا خارج شدن IUD باشد.
3. آیا هنگام بررسی IUD باید درد یا ناراحتی احساس کنم؟
خیر، بررسی IUD نباید باعث درد یا ناراحتی شود. اگر دردی احساس کردید، بلافاصله متوقف شده و با پزشک خود مشورت کنید.
4. چند وقت یکبار باید IUD خود را بررسی کنم؟
توصیه میشود ماهی یکبار، بهویژه پس از پایان دوره قاعدگی، IUD خود را بررسی کنید تا از قرارگیری صحیح آن مطمئن شوید.
5. نشانههای جابهجایی IUD چیست؟
نشانه های جابه جایی IUD شامل درد شدید، خونریزی غیرعادی، ناتوانی در لمس رشته ها یا لمس قسمت سخت IUD نزدیک دهانه رحم است. در صورت مشاهده هر یک از این نشانه ها، فوراً به پزشک مراجعه کنید.